Effecten
Klimaatverandering heeft impact op de natuur; niet alleen in de natuurgebieden maar ook in cultuurlandschappen en steden. Grotere natuurextremen in droogte, natte condities en temperatuur leiden tot veranderingen van klimaatzones en soorten met een vergroot risico op uitsterven. Hoewel er al veel bekend is over klimaatverandering en de interactie met de natuur zijn er nog veel onzekerheden over de respons van het complexe geheel van natuur. Het bollenschema van de NAS geeft een overzicht van hoe klimaatverandering de natuur kan beïnvloeden. Dit schema laat bovendien de integraliteit van het klimaatadaptatie vraagstuk zien; klimaateffecten beïnvloeden immers vaak meerdere sectoren. De Brabantse natuur wordt gekenmerkt door een verscheidenheid aan natuur, met bijvoorbeeld beekdalen, heide en uitgebreide stuifzandgebieden. In het kort zijn mogelijke klimaateffecten voor natuurgebieden in Brabant:
- Verandering ecosystemen en soorten
Temperatuurstijging brengt diverse bedreigingen mee voor de huidige natuur. Ten eerste kunnen soorten (lokaal) uitsterven door de verschuiving van klimaatzones. Bij gebrek aan voldoende verbonden natuurgebieden lopen soorten letterlijk dood. Hiernaast kunnen de warmere zomers en zachtere winters invloed hebben op de migratiepatronen van trekkende diersoorten en een verschuiving naar warmte minnende aquatische soorten in het oppervlaktewater. Of dit een bedreiging vormt voor de bestaande natuur, is onduidelijk. Verder kunnen de bodems in de zomer droger worden wat de waterhuishouding van natuurgebieden kan veranderen. Tegelijkertijd kan een toename van meerdaagse natte perioden, neerslagextremen en zoutwaterindringing vanuit de kustzone leiden tot een verandering van ecosystemen en een verschuiving van soorten. - Toename natuurrecreatie
De warmere zomers bieden meer mogelijkheden voor natuurrecreatie. Een intensiever gebruik heeft daarbij gevolgen voor de inrichting en natuurwaarde van gebieden. Er is een toenemende behoefte aan ‘gebruiksnatuur’. - Verandering in voedsel en voedingsstoffen
Doordat het groeiseizoen eerder begint, langer duurt en soorten verschillend op veranderingen reageren, kan er een mismatch ontstaan in voedselketens. Hiernaast kan door hogere temperaturen de mineralisatiesnelheid toenemen wat leidt tot een toename in beschikbare voedingsstoffen. - Kansen ontwikkeling natte natuur
Door de toename van natte kwel vanwege een verhoogde rivierafvoer in de winter zijn er lokaal kansen voor de ontwikkeling van natte natuur. - Natuur- en bosbranden
Doordat droge perioden in de zomer vaker voorkomen, neemt de kans op natuur- en bermbranden toe.