“We moeten water lenen uit de kringloop, hergebruiken en schoon weer teruggeven aan de natuur.” Dat is de boodschap die de Embassy of Water al meer dan vijf jaar uitdraagt. Tijdens Dutch Design Week 2023 presenteerde deze waterambassade een overzichtstentoonstelling op het Stadhuisplein. Beleidsmedewerker klimaatadaptatie bij de provincie Noord-Brabant Karla Niggebrugge is nauw betrokken bij de Embassy of Water en blikt terug.

Foto: Karla Niggebrugge (rechts op de foto) in gesprek met een bezoeker tijdens de Dutch Design Week 2023.

Samen met ontwerpers kijken naar watervraagstukken

Bij de Embassy of Water werken ontwerpers samen met waterpartners de provincie Noord-Brabant, Waterschap de Dommel, Brabant Water, de gemeente Eindhoven en de Stem van Water, iemand die de belangen van water behartigt aan de overlegtafel. Het gaat namelijk niet zo goed met het watersysteem en de waterkwaliteit in Nederland. We hebben last van droogte, hitte, wateroverlast en overstromingen, vervuiling en verspilling. Bij elke ruimtelijke keuze speelt water een belangrijke rol. Door samen met ontwerpers naar watervraagstukken te kijken, komt echte vernieuwing en verbetering van het watersysteem dichterbij.

“De samenwerking helpt ons uit een groef te komen”

Karla Niggebrugge, beleidsmedewerker klimaatadaptatie, vertegenwoordigt de provincie Noord-Brabant bij de Embassy of Water. Zij is enthousiast over het partnerschap: “In ons reguliere werk is er weinig plek voor verbeelding en reflectie. We houden ons te weinig bezig met de vraag: ‘Hoe verhouden we ons eigenlijk tot water?’ We zijn veelal techneuten, of in elk geval getraind in het objectiveren. Dat zorgt ervoor dat we met z’n allen in een bepaalde groef terechtgekomen zijn. De samenwerking met de Embassy of Water helpt ons om uit die groef te komen en anders naar water te kijken. Dan dienen zich ook andere oplossingsrichtingen aan.”

“Het gaf de noodzaak aan dat het anders moet”

De Embassy of Water had dit jaar tijdens Dutch Design Week een andere locatie, tot genoegen van Niggebrugge. “We stonden enorm prominent op het Stadhuisplein: het was heel even het plein van het water.” De overzichtstentoonstelling vond ze sterk, vooral het onderdeel waarin ontwerpduo Studio Corvers, die de tentoonstelling vormgaf, uitleg gaf over de huidige situatie van de waterkringloop en hoe we het waterbeheer in Nederland georganiseerd hebben. In een donkere ruimte werden twaalf cilinders met water uitgelicht. De Stem van Water vertelde hoe we afvalwater, regenwater en grijs en zwart water allemaal als afzonderlijke onderdelen zien. De waterkringloop is verstoord en moet hersteld worden.

“Ik vond het heel indrukwekkend. We werden even helemaal ondergedompeld in waar we nu staan. Elke cilinder heeft zijn eigen functie, zijn eigen doel en zijn eigen partij die zich over dat ene bakje druk maakt. Dat laat zien dat we de verbinding een beetje kwijt zijn. Ook voor de waterprofessional is het goed om zich dat te realiseren. De installatie gaf de noodzaak aan dat het anders moet.”

Van een mensgerichte naar levensgerichte houding

“We bouwen al jaren aan het verhaal over onze relatie met water. We hebben lang een heel mensgerichte houding gehad: dat water is er voor ons, wij kunnen dat naar onze hand zetten. Als we dat kunnen ombuigen naar een levensgerichte houding en als we ons weer onderdeel kunnen voelen van een ecosysteem, dan kan dat een groot verschil maken voor hoe je beleid maakt. Je maakt dan robuuster beleid, meer voor de lange termijn. De Embassy of Water laat aan beleidsmakers en bestuurders zien waarom dat belangrijk is. We moeten praten over de natuurlijke waterkringloop en niet over die losse bakjes. Als we binnenstappen bij de Embassy of Water vertragen onze gesprekken, we stappen uit de waan van de dag. Daardoor kunnen we anders kijken naar de problemen waar we mee te maken hebben.”

Water en bodem sturend

“Water en bodem sturend is een mooie term, maar hoe we dat in de praktijk uitleggen is het nog steeds mensgericht. Het moet worden: water en bodem sturend zodat het watersysteem herstelt.”

Ben je als overheidsmedewerker, beleidsmaker of bestuurder geïnteresseerd in het ‘anders kijken naar water’? Maak dan een afspraak met curator en initiator Anouk van der Poll. Aan de hand van de Toolkit Stem van Water (ontworpen door Chiara Treglia van tini studio) kan je zelf aan de slag om water op de eerste plaats te zetten.

Tekst: Marjolein Bezemer
Foto’s: Embassy of Water