Vorig jaar startte er een groot onderzoek naar de gevolgen van de lang aanhoudende droogte in 2018 en 2019 op de natuur en landbouw van de hoge zandgronden. In april verscheen als onderdeel van dit onderzoek een rapport over de gevolgen van de droogte voor de vegetatie van natuurgebieden in de hoge zandgronden.

Het rapport ‘Gevolgen droogte 2018 afgeleid van het LMF’ geeft een analyse van de gevolgen van het droge jaar 2018 voor de vegetatie op de hogere zandgronden van Nederland. De hoge zandgronden liggen in Noord-Brabant en in het oosten van Nederland. De onderzoekers hebben de gevolgen geanalyseerd met behulp van duizenden vegetatieopnamen van het Landelijk Meetnet Flora (LMF). Het LMF is een netwerk van steekproeven van vaste gebieden met aanwezige plantensoorten (plots). Hierin wordt eens in de drie tot vier jaar de soortensamenstelling van planten geregistreerd.

Gevolgen van de droogte

De studie bevestigt in grote lijnen het oordeel dat beheerders gaven in een enquête over de gevolgen van de droogte voor vegetatie in natuurgebieden. Volgens dat oordeel had de droogte behoorlijk veel schade aangericht bij plant- en diersoorten, vooral in gebieden die helemaal afhankelijk zijn van neerslagwater. Uit de analyse blijkt verder onder meer dat zeldzame soorten niet sterker afnamen dan veelvoorkomende soorten.

Monitoring natuur is belangrijk voor beter inzicht

Deanalyse in het rapport laat vooral de directe gevolgen van droogte zien. De onderzoekers verwachten dat pas op de lange termijn de secundaire gevolgen zichtbaar worden. Om in de toekomst een betere analyse te kunnen doen, bevelen de onderzoekers het LMF aan om een deel van de plots vaker te registreren: niet eens in de drie of vier jaar, maar elk jaar. Een ander rapport dat gebaseerd is op metingen in de natuur, is het rapport ‘Toestand van de Natuur in Brabant’. Ook dat rapport concludeert dat de biodiversiteit afneemt.

Ingrijpende effecten van aanhoudende droogte

Naast het rapport verscheen er ook een brochure ‘Droogte ingrijpend voor natuur in hoog Nederland’. Deze brochure brengt de ingrijpende effecten van aanhoudende droogte op natuur onder de aandacht. Verschillende voorbeelden illustreren het droogteprobleem, zoals het droogvallen van het ven in het Beuven in Someren. Daarnaast beschrijft de brochure de gevolgen van de toenemende droogte op de langere termijn, en biedt ze een perspectief op wat we kunnen doen om de natuur hiertegen te beschermen.