De gemeente Breda heeft tussen 2016 en 2018 samen met bewoners de Baronielaan vergroend. Oude en zieke bomen zijn gekapt en vervangen door nieuwe bomen die de biodiversiteit vergroten. Om ervoor te zorgen dat de bomen genoeg ruimte hebben om te groeien, heeft de gemeente boombunkers laten aanleggen. Dat zijn kratten van kunststof die de bomen ondergronds de ruimte geven op een plek waar veel verharding is.

Wat was de aanleiding van dit project?

In 2016 was de riolering op de Baronielaan aan vervanging toe. De Baronielaan is een drukke doorgaande weg in de richting van het Mastbos. Het asfalt was versleten en auto’s stonden schuin geparkeerd in plaats van in de lengterichting. Daarnaast stonden er langs de laan oude en jonge bomen door elkaar en veel van de kastanjebomen waren ziek.

Integrale aanpak

Aan het begin van de twintigste eeuw was de Baronielaan een boulevard, met een groenstrook in het midden. Maar die situatie kon de gemeente niet terugbrengen. Daarvoor heeft de Baronielaan te veel verschillende functies. Denk bijvoorbeeld aan kabels en leidingen onder de grond en het verkeer. De gemeente koos er daarom voor om in de bestaande Baronielaan groeiruimte te creëren voor bomen, de kwaliteit van het groen te verbeteren en de biodiversiteit te vergroten. Omdat asfalt hier niet bij paste, verving de gemeente dit door klinkers. Hoewel klimaatadaptatie in 2016 nog niet zo’n grote rol speelde bij gebiedsontwikkeling, werkten de diensten boombeheer, stedelijk water en civiel samen om de problemen integraal aan te pakken.

Waarom is er gekozen voor boombunkers?

Op andere plekken gebruikt de gemeente vaak bomengranulaat. Dit bomengranulaat bestaat uit gebroken steen met holtes en voeding voor de bomen. Het nadeel hiervan is dat je het moeilijk kunt combineren met verharding. Met de boombunkers kon de gemeente groeiplaatsen creëren die geschikt zijn voor verharding en tegelijk genoeg ruimte bieden voor de bomen. Ook maken boombunkers gebruik van open grond. Daardoor krijg je een groeiplaats die minder ruimte nodig heeft dan bomengranulaat, maar toch evenveel groei mogelijk maakt. De gemeente koos voor de innovatieve Treeparker boombunkers van Treebuilders. Deze boombunkers hebben verder de volgende voordelen:

• Het boombunkersysteem is stevig genoeg voor het verkeer en voorkomt dat er wortelopdruk ontstaat.
• Doordat er met de boombunkers meer open grond ontstaat, wordt er bij hoosbuien meer water opgevangen.

Eric Wandel, specialist verhardingen bij de gemeente Breda: ‘Dit is een van de projecten waar ik zelf graag doorheen fiets. Op de Baronielaan is er meer groen en de verharding is minder strak.'

Wat was de rol van de bewoners?

De bewoners van de Baronielaan zijn vanaf het begin van het project zeer betrokken geweest. Er zijn bijvoorbeeld verschillende informatieavonden gehouden, waaruit een werkgroep voortkwam met acht personen. Onder de bewoners was veel discussie over de bomen. Niet alleen over de keuze van de gemeente om alle oude bomen te kappen, maar ook over de vraag welke bomen er opnieuw geplant moesten worden. Medewerkers van de gemeente hebben de werkgroep meegenomen op een fietstocht door de stad, met als doel om samen na te denken over nieuwe boomsoorten voor de Baronielaan. De presentatie van het definitieve ontwerp trok meer dan honderd bezoekers. Uiteindelijk zijn de werkzaamheden in 2018 afgerond. Bewoners zijn nog steeds erg tevreden.

Leerpunten

Uit het project komen de volgende leerpunten naar voren:

• De gemeente heeft voor één boomsoort gekozen op de Baronielaan: de lindenboom. Deze soort kan redelijk goed tegen bladluizen, maar kan soms toch voor overlast zorgen en honingdauw afscheiden. Deze honingdauw zorgt voor plak op geparkeerde auto’s. De gemeente heeft daarom lieveheersbeestjes uitgezet om de bladluis te bestrijden.   
• In de toekomst is er één risico aan de boombunker: je kunt op straat niet zien dat er een boombunker onder de grond ligt en de boombunkers staan ook niet geregistreerd. Die registratie gebeurt bijvoorbeeld wel bij de aanleg van kabels en leidingen. Om schade aan de boombunkers te voorkomen, zou het goed zijn om aangelegde boombunkers te registeren in het registratiesysteem voor kabels en leidingen. Dit geldt ook voor de andere groeiplaatsen voor bomen. Groeiplaatsen kun je namelijk zien als een leidingenstructuur voor boomwortels en ze passen daarom prima in dat registratiesysteem.

Toegevoegd: 5 december 2022