De gemeente ’s-Hertogenbosch heeft door klimaatverandering steeds vaker te maken met hoosbuien, droogte en hittestress. Om beter bestand te zijn tegen deze klimaatverandering zet de gemeente onder andere in op meer groen in de stad. In de wijken De Muntel en De Vliert deden inwoners bij wijze van proef voorstellen voor locaties voor nieuwe bomen.

Foto: Kees Flier

Grote respons

Inwoners van De Muntel reageerden massaal op de oproep van de gemeente om mogelijke locaties voor meer groen. Zo wensen bewoners meer bomen voor bijvoorbeeld verkoeling op hete dagen, een groene buffer tegen overlast van weg of spoor, een prettiger uitzicht als er een tankstation in de straat staat, opname van fijnstof én het vergroten van biodiversiteit.

Kees Flier, projectleider vergroening en Jan Winter, bomenexpert bij de gemeente ’s-Hertogenbosch zijn nauw betrokken bij het bomenproject. In het kader van de klimaatopgave zochten ze naar mogelijke vergroeningslocaties. En wie kan beter aangeven waar bomen gewenst zijn dan de inwoners zelf, aldus Winter. Ze stelden in het voorjaar van 2020 een digitaal platform open voor bewoners om op een kaart aan te geven waar ze de bomen wilden hebben. Dat leverde in twee maanden 263 voorstellen voor mogelijke locaties op.

De volgende stap: toetsen van de voorstellen

Omdat bomen niet zomaar op elke gewenste plek kunnen worden geplant, worden de voorstellen eerst getoetst. Dat is een omvangrijke klus. Verschillende afdelingen van de gemeente hebben namelijk plannen voor bepaalde straten. Zo kan het zijn dat ergens een riolering moet worden vervangen, dan is het niet handig om daar nu een boom te planten. Er liggen kabels en leidingen onder de straat, daar moet je met de beplanting ook rekening houden. En zo zijn er meerdere factoren die meewegen in het besluit welke locaties geschikt zijn voor vergroening.

Groeifactoren: wat heeft een boom nodig?

Naast de plannen van de gemeente-afdelingen, kijken Flier en Winter ook naar de zogenaamde groeifactoren om een plantlocatie te kiezen. Je moet altijd rekening houden met hoe groot een boom uiteindelijk wordt, stellen zij. Op een groot gazon kan een boom breed en groot worden, maar in smalle straten moet je kiezen voor kleinere bomen.

Het is ook van belang om te kijken hoe bomen zich in een stedelijke omgeving kunnen ontwikkelen. Zet je een boom midden op een plein, dan moet je meer investeren om de boom te laten uitgroeien tot een grote boom. Het liefst vinden Flier en Winter een locatie waar groepjes bomen bij elkaar kunnen staan. Bomen hebben een grotere overlevingskans als ze samen opgroeien, doordat ze elkaar versterken en beschermen. Een boomgroep draagt ook meer bij aan het vervullen van diverse ecosysteemdiensten en geeft meer groenbeleving.       

Delen van De Muntel zijn kleine hitte-eilanden, daar is veel betegeld en wordt het erg warm. Dat zijn lastige plekken om bomen te plaatsen omdat ze tegen hitte en droogte moeten kunnen. Daar komen bomen uit zuidelijke streken.

Vervolg

Als alle voorstellen getoetst zijn, komt de gemeente ’s-Hertogenbosch met een definitief plan voor de komende periode. Omdat sommige locaties pas geschikt zijn op langere termijn, plant de gemeente de bomen verspreid over een aantal jaar.

Of bewoners ook in andere wijken hun voorkeuren voor boomlocaties mogen opgeven, moet nog blijken na evaluatie van de proef.

Toegevoegd: 11 september 2020