Vught is altijd een groene gemeente geweest. Daarnaast kent Vught al sinds de jaren 30 een gescheiden rioolstelsel, waarbij hemelwater is afgekoppeld en in de directe omgeving wordt opgevangen. Maar tegelijkertijd zijn in Vught steeds meer tuinen versteend en komen er regelmatig verzoeken om bomen te kappen of om groen te vervangen door extra parkeerruimte. Ook de gemeente Vught krijgt steeds vaker te maken met extreme weersomstandigheden. Daarom heeft de gemeente de Nota Vught klimaatadaptief opgesteld. 

Aanleiding

Er zijn verschillende gebeurtenissen aanleiding geweest voor deze nota: in 2017 en 2018 heeft de gemeente Vught stresstesten uitgevoerd voor hitte en wateroverlast. Deze testen waren niet heel nauwkeurig. Na de hete zomer in 2018 wilde de gemeente meer handelingsperspectief door betere en meer gedetailleerde kaarten. Daarnaast lopen er in de gemeente twee grote infrastructurele projecten die voor veel verandering zorgen: de spoorlijn en de N65 bij Vught worden verdiept aangelegd, waardoor de verharding  gaat toenemen. Eén van de doelen van deze projecten is om ze klimaatadaptief in te richten. Eén van de meekoppelkansen is de verbetering van het rioolstelsel: door meer ruimte voor waterberging te creëren en door het verharde oppervlak af te koppelen. Op deze manier kan Vught zichzelf beter beschermen tegen wateroverlast, droogte en hitte.

Doel

Het belangrijkste doel van deze nota is om de gevolgen van weersextremen te beperken door middel van adaptatie van de openbare ruimte in Vught. Dat wil de gemeente bereiken door de buitenruimte onder- en bovengronds anders in te richten en te beheren. Dat betekent vooral: meer groen. Maar niet alle buitenruimte is van de gemeente, een groot deel is in bezit van particulieren. Daarom heeft deze nota óók als doel om inwoners en bedrijven aan de slag te laten gaan met klimaatadaptatie. Ze wil hen inspireren, stimuleren en faciliteren om ook zelf maatregelen te nemen in hun buitenruimte.

Ambities

De ambities die Vught heeft geformuleerd naar aanleiding van dit doel zijn gebaseerd op de volgende thema’s:

• Benut de groene omlijsting rond de kernen: landgoederen, bossen, weilanden en beekdalen.
• Creëer grote groen-waterzones in bebouwd gebied: maak ruimte voor verkoeling door schaduw en waterberging.
• Vergroen versteend gebied.
• Vergroen de woonstraten samen met betrokken bewoners.
• Stimuleer particulieren om meer ruimte te maken voor water en groen op eigen terreinen.
• Verminder extreme hitte in gebieden met kwetsbare groepen.

Maatregelen

Een paar voorbeelden van maatregelen die Vught wil nemen om klimaatbestendiger te worden:

• Vught wil de lunetten en landgoederen gebruiken om water te bergen. De lunetten die ooit gemaakt zijn als militaire vestingwerken, zijn hier zeer geschikt voor.
• Meer groen en minder verharding, zodat water meer geïnfiltreerd wordt in de grond.
• In verband met beperkte ruimte in straten liever een paar grote, mooie bomen, dan meerdere kleine bomen.
• Elke groenzone moet zo’n 40% schaduwoppervlak hebben.

Bewustwording is belangrijk

Regels opleggen aan inwoners om maatregelen te nemen werkt niet. Zij moeten zelf de noodzaak en de voordelen voelen van klimaatadaptatie, zodat ze er zelf mee aan de slag willen gaan. Daarnaast is het belangrijk om inwoners bewust te maken van de mogelijk extremere gevolgen van klimaatverandering in de toekomst. We kunnen ons niet overal tegen beschermen, er is ook een grens aan de mogelijke maatregelen. We zullen moeten accepteren dat het droger, natter en heter kan worden.

Toegevoegd: 24 januari 2020