Groene schoolpleinen dragen bij aan gelukkige, gezonde kinderen, maar ook aan verkoeling van de omgeving, wateropname bij hoosbuien en biodiversiteit. Steeds meer scholen vergroenen daarom met subsidie van gemeente en provincie hun pleinen. Basisschool Panta Rhei in Tilburg heeft in april 2019 bij haar drie vestigingen groene schoolpleinen aangelegd.

Klimaatbestendig schoolplein

Wilma Meulendijks is teamleider van Panta Rhei en betrokken bij het vergroenen van de drie groene pleinen. Ze vertelt dat de oude schoolpleinen helemaal van steen waren. Het werd snel warm en bij een hoosbui ontstonden er veel plassen. De pleinen zijn nu voor ongeveer een derde gevuld met beplanting. Meulendijks merkt dat het minder stoffig is op het plein en dat er minder plassen zijn. De verkoelende werking is in de buurt van de oudere bomen wel te merken, maar de jonge aanplant moet nog groeien. Over een paar jaar zal hittestress nog meer afnemen. In een grote kuil met keien, waar kinderen in spelen, wordt het regenwater van het plein opgevangen. Naast bomen, struiken en verstopplekjes, heeft de school ook een waterval in de zandbak. En flink meer vlinders en bijen.

In contact met de natuur

Toen directeur Justin Vliegenthart twee jaar geleden bij Panta Rhei ging werken, wilde hij als eerste zorgen voor groene schoolpleinen. Zijn doel is: kinderen in contact brengen met de natuur. Als kinderen meer weten over natuur en milieu, zullen ze er meer waardering voor krijgen en beter voor de aarde zorgen, stelt Vliegenthart.

Samenwerking en steun

Hij kreeg steun voor zijn plan van Tineke Vermeer van Natuur- en Milieueducatie (NME) van de gemeente Tilburg, die op termijn alle 65 basisschoolpleinen in de stad wil vergroenen. Zij bracht Panta Rhei in contact met ontwerpbureau Buro Blad, dat de pleinen heeft vormgegeven en aangelegd. NME leverde ook de leermappen natuur- en milieueducatie voor leraren om natuuronderwijs te kunnen geven. Kinderen krijgen nu regelmatig buiten les en klimaat- en milieuvraagstukken zijn vastgelegd in het onderwijscurriculum. Ook Schoolplein van de Toekomst, een project van onder andere de provincie Brabant en verschillende waterschappen, hielp mee aan het vergroenen van de pleinen met subsidie, kennis en goede voorbeelden. 

Prettige dynamiek

Naast klimaatbestendig, zijn de groene pleinen van Panta Rhei nu ook botsbestendig. Meulendijks en Vliegenthart roemen de prettige dynamiek tussen de leerlingen op de nieuwe pleinen. Waar kinderen op de oude, lege pleinen elkaar voortdurend omverliepen, lopen ze nu over stapstenen, langs bochtjes en over muurtjes. Er ontstaat nieuw spel dat zorgt voor meer rust en meer overzicht. Kinderen voelen zich duidelijk prettiger op de groene schoolpleinen, aldus Meulendijks.

Leerpunten

Ieder veranderingsproces begint met urgentiebesef, vertelt Vliegenthart. Als mensen de noodzaak ervan inzien, willen ze meedoen. Panta Rhei is begonnen om drie leerkrachten enthousiast te krijgen voor het plan. Zij hebben een natuur- en milieucursus gedaan en trokken daarna het plan. Het advies van Vliegenthart is daarom: doe eerst goed onderzoek en investeer in de kennis van je team. Daar creëer je draagvlak mee binnen je organisatie.

Veel communicatie met ouders is ook belangrijk. Sommige ouders waren meteen al heel enthousiast. Anderen hadden wat moeite als hun kinderen tegenwoordig soms vies thuiskwamen na het spelen tussen de planten en in het zand op het groene schoolplein. De school heeft daarom door het ontwerpbureau informatieboekjes voor de ouders laten maken. Daarin wordt uitgelegd wat de achterliggende gedachte achter de spelelementen zijn.

Toegevoegd: 4 september 2019