De overlast door de eikenprocessierups is een van de gevolgen van klimaatverandering: in warmer en droger weer gedijt de rups goed. Maar er is meer aan de hand: door de afname van biodiversiteit krijgen plagen als deze meer kans. Jaarlijkse bestrijding is voor de lange termijn niet de oplossing, aldus de Vogelbescherming. Zij roept gemeentes op om in te zetten op herstel van biodiversiteit om de ecologische balans te hervinden. 

Bestrijden van de eikenprocessierups 

Overal in Nederland hebben gemeentes dit jaar noodoplossingen bedacht om de eikenprocessierups te verwijderen: wegzuigen, wegbranden of het toepassen van biologische bestrijding. Met die laatste methode worden ook andere vlindersoorten gedood. En er verandert op deze manier weinig aan de leefomgeving van de rups. We kunnen zo jaar na jaar dezelfde plaag verwachten. Door de verstoorde biodiversiteit zijn er weinig natuurlijke vijanden van de rups en de vlinder zoals vogels, sluipwespen en vleermuizen. Daarnaast is een omgeving met uitsluitend eikenbomen een waar paradijs voor de rups. Daarom gaan er steeds meer stemmen op voor een duurzame en natuurlijke oplossing. 

Veelbelovende proef met biodiversiteitsherstel 

De gemeente Westerveld in Drenthe startte vorig jaar een driejarige proef voor het vergroten van biodiversiteit om de eikenprocessieplaag te verminderen. De resultaten na het eerste jaar zijn veelbelovend. Door het stimuleren van natuurlijke vijanden, zoals insecten, boomklevers en koolmezen, zijn in 2018 vijfentachtig procent minder eikenprocessienesten aangetroffen dan in het jaar ervoor. Ook andere gemeentes zoals Enschede en Amersfoort zijn inmiddels begonnen met soortgelijke proeven. 

Aantrekken van natuurlijke vijanden 

Laat de natuur het werk doen, is het advies van natuurorganisaties IVN en de Vogelbescherming. Zij adviseren gemeentes bloemen te zaaien om sluipwespen en sluipvliegen aan te trekken, maar ook andere insecten die op hun beurt weer vogels en vleermuizen aantrekken. Een jonge koolmees eet namelijk wel 800 rupsen per dag. Dus is het een goed idee om nestkasten op te hangen van rupsen-etende vogels zoals pimpelmees, koolmees en boomklever. Ten slotte kunnen gemeentes ervoor kiezen om later of niet te maaien. Daarmee creëren ze een natuurlijke leefomgeving voor veel dieren, die allemaal meehelpen aan het herstel van het ecologisch evenwicht. 

Ook Brabant gaat voor biodiversiteitsherstel 

De provincie Brabant en de gemeente ’s-Hertogenbosch hebben al aangegeven op korte termijn te beginnen met het herstellen van de biodiversiteit als middel tegen de eikenprocessieplaag. Niet alleen worden daarmee meer plagen voorkomen (de dennenprocessierups is al dichtbij), maar meer groen en een grotere biodiversiteit helpen ook bij andere klimaatproblemen zoals hitte, droogte en hevige regenval. 

Wat kan je doen in je eigen tuin? 

Niet alleen gemeentes, maar ook inwoners kunnen meehelpen aan het herstellen van biodiversiteit. Op Mijn Vogeltuin kun je opzoeken welke vogels in jouw buurt voorkomen en hoe je ze naar je tuin kunt lokken. Ecologische tuinvereniging Velt helpt je met tips en workshops om zo natuurlijk mogelijk te tuinieren. Heb je behoefte aan een handboek om je tuin levend en watervriendelijk te maken? Download dan de handboeken Levende Tuin en Watervriendelijke Tuin. Ten slotte helpt Operatie Steenbreek mensen bij het onttegelen en vergroenen van (stads)tuinen.