Omschrijving
Voordelen
Kosten aanleg, onderhoud en beheer
Effect van de maatregel
Gebiedslabels
Voorbeeld

Omschrijving

Met de aanleg van een vijver heb je een prima oplossing om wateroverlast te voorkomen tijdens hevige regen. Een vijver zorgt voor levendigheid. Deze maatregel helpt bij het opvangen van water en zorgt ervoor dat water langzaam in de bodem zakt. Na afvoer is deze vijver weer beschikbaar om een volgende regenbui op te vangen. Het helpt dus ook tegen verdroging.

Aanleggen van een vijver kan je op verschillende manieren doen, bijvoorbeeld:

• Een kleine vijver op eigen terrein of in openbaar gebied.
• Een retentievijver: dit is een grotere vijver waar extra ruimte is om teveel aan regenwater tijdelijk op te slaan. Een retentievijver kun je aanleggen op eigen terrein of in openbaar gebied.

Heb je geen ruimte maar wel last van waterschade? Kijk dan eens naar de maatregelen ‘waterberging bodem‘ en ‘waterbescherming gebouw’.

Voorwaarden

Voor het aanleggen van een vijver moet je rekening houden met de volgende voorwaarden:

• Bij de aanleg van een vijver moet je rekening houden met de beschikbare ruimte (m²). Deze maatregel heeft namelijk een groot oppervlakte nodig.
• Hoeveel regenwater (m³) een vijver kan opnemen hangt sterk af van de oppervlakte en hoeveel het waterpeil kan stijgen. Het grondwaterniveau en de watervoerendheid (mogelijke afvoer) heeft hier invloed op. Hoe hoger het grondwater, hoe minder de vijver kan opvangen.
• Maatregelen in het openbare gebied stem je af met het waterschap en de gemeente.

Voordelen

Deze maatregel heeft veel voordelen op financieel, sociaal en maatschappelijk gebied:

• Verhoogt de waarde van grond en gebouwen: door het uitzicht op water stijgt deze waarde tot 8%.
• Verbetert het beeld en de uitstraling van jouw bedrijf.
• Een vijver die extra water kan opslaan maakt de kans op wateroverlast en waterschade kleiner.
• Door het riool minder te belasten met regenwater heeft het meer ruimte voor de afvoer van afvalwater.
• Een vijver kan bij de watertoets gebruikt worden als compensatie voor het toevoegen van verharding.
• Een grotere vijver kan ook gebruikt worden als bluswater.
• Planten en dieren die bij water leven krijgen een nieuw leefgebied. Dit verbetert de biodiversiteit.
• Door uitzicht op water en groen (als je groene oevers aanlegt) gaat de productiviteit van werknemers omhoog.
• Een vijver is nuttig voor het aanvullen van het grondwater. Dit kan droogte voorkomen.

Kosten aanleg, onderhoud en beheer

Deze maatregel heeft kosten voor aanleg, onderhoud en beheer. De terugverdientijd is afhankelijk van: het voorkomen van schade door wateroverlast, de verhoging van de vastgoedwaarde, de positieve invloed op werknemers en de mogelijk hogere huurinkomsten. Dit is per bedrijf zeer verschillend. Een algemene terugverdientijd kan hierdoor niet benoemd worden. Voor de aanleg van een vijver zijn er subsidiemogelijkheden per gemeente en waterschap.

Voor de kosten van deze maatregel kan je gebruik maken van de MIA (Milieu-investeringsaftrek) en Vamil (Willekeurige afschrijving milieu-investeringen) regeling. Via onderstaande activiteiten met referentienummer kan je aanspraak maken op investeringsaftrek van 36% (MIA) of het afschrijven van 75% (VAMIL) van de investeringskosten:

• F 6444: voorziening voor het bufferen van regenwater.
• F 5140: biodiversiteitversterkende voorzieningen voor het aquatisch milieu.

Effect van de maatregel

Deze maatregel heeft een positief effect op de thema’s wateroverlast, droogte en biodiversiteit. De tabel hieronder laat het effect van deze maatregel zien. De icoontjes geven aan hoe sterk het effect op een thema is: hoe meer icoontjes, hoe groter het positief effect.

Thema	Effect	Beschrijving
Wateroverlast		Het effect hangt af van de grootte en diepte van de vijver en de hoogte van het grondwater. Een kleine vijver heeft minder inhoud en kan daardoor minder regenwater opvangen dan een retentievijver.
Droogte		Helpt om het grondwaterniveau goed te houden. Als het grondwater laag staat kan het water in de vijver een aanvulling zijn voor het grondwater.
Hitte		Geen positieve invloed op hittestress. Stilstaand water kan zelfs de omgeving opwarmen. Water moet blijven stromen om voor verkoeling te zorgen in het gebied.
Biodiversiteit		Een groene retentievijver kan een belangrijk positief effect hebben op biodiversiteit. De invloed is groot als je een natuurvriendelijke oever gebruikt met waterplanten die in Nederland thuishoren. Ook een natuurlijk ingerichte kleine vijver kan een positief effect hebben op biodiversiteit (maar dit effect is minder groot).

Gebiedslabels

De maatregel ‘vijver’ draagt bij aan een goede beoordeling voor de keurmerken NL Gebiedslabel en BREEAM. Hieronder staat beschreven aan welke thema’s van het keurmerk de maatregel bijdraagt:

BREEAM

• Ruimtelijke ordening – Hevige regenval, waarbij de maatregel helpt bij het verwerken van grote hoeveelheden water en zo bijdraagt aan waterrobuustheid.
• Ruimtelijke ordening - Ecologische waarden, waarbij de maatregel een positieve invloed heeft op (de toename) van plant- en diersoorten en de ecologische waarde.
• Gebiedsklimaat – Waterkwaliteit, waarbij het verplicht is dat er binnen de gebiedsontwikkeling genoeg wateroppervlakte is.

NL-gebiedslabel

• Beplanting – aanmoedigen om gekweekte planten van een hoge kwaliteit te gebruiken en de juiste planten op de juiste plaats te zetten.
• Relatie bouwwerken en omgeving – zorgen voor een blijvende relatie tussen gebouwen/bouwwerken/ kunstwerken en de omgeving.
• Hittestress – voorkomen van hittestress, dat wil zeggen de sterkere opwarming van de stedelijke gebieden met risico’s voor de gezondheid.
• Waterhuishouding – zorgen voor een goede opname en verwerking van water.
• Biodiversiteitsbevordering – zorgen voor meer plant- en diersoorten in het gebied.
• Stimuleren gezond buitenleven - stimuleren van de gezondheid van de bewoner of gebruiker van het gebied door een actieve levensstijl in een groene omgeving.

Voorbeelden

Retentievijver als waterbuffer

De retentievijver op bedrijventerrein de Sleutel in Bladel is een extra waterbuffer tijdens hevige regenval. Bij extreme regenval zorgt de afvoer van water vanaf dit bedrijventerrein voor een te grote belasting van het oppervlaktewater en het riool. Het gevolg is dat landbouwgronden en straten onder water komen te staan. Het aanleggen van de retentievijver helpt bij het tegengaan van wateroverlast op de bedrijventerreinen. Het biedt ruimte voor de opvang van regenwater en verlaagt daardoor de druk op het rioleringsstelsel.

Kleine vijver naast het station

Enkele jaren geleden is het Stationsplein in Deurne opnieuw ingericht. Bij deze herinrichting is de kans gegrepen om verharding los te koppelen van de rioleringen. Dit is gedaan door apart te gaan lozen in een nieuwe waterberging midden op het Stationsplein. Hiermee neemt de kans op wateroverlast in de omgeving af en draagt het ontwerp bij aan de uitstraling van het Stationsplein.